EAJ-PNVk Europako Batzordeari eskatu dio lehentasuna eman diezaiela dagoeneko adostuta eta onartuta dauden abiadura handiko proiektuei

Oihane Agirregoitia eurodiputatu jeltzaleak, gaur bertan,asteazkenarekin, Apostolos Tzitzikostas Europako garraio-komisarioari eta Dan Jorgensen Energiako komisarioari eskatu die  2028an indarrean sartuko den Connecting Europe Facility (CEF ingelesezko sigletan)  europar proiektuak finantzatzeko mekanismo berrian, lehentasuna eman diezaietela dagoeneko adostu eta onartu diren eta atzerapa daramaten proiektuei.

"Atzerapen horiek ezinezko egiten dituzte mugaz gaindiko loturak. Europako Batzordeak ikerketa askoren arabera, lotura horiek eragin positiboak dituzte Barne Produktu Gordinean (BPG), enpleguaren sorkuntzan eta, beraz, aberastasunean. Beharrezkoa da presioa egitea eta estatuei behar duten lekuan laguntzea, benetako konpromiso politikoa eta finantzaketa-konpromisoa eman dadin", adierazi du Agirregoitiak, mekanismoaren Europako Ganberako Garraio batzordeko txostengile gisa.

"Jakin badakigu finantzaketa ez dela iristen eskatzen dugun guztirako, programaren funtsak Europar Batasunaren proiektuetara bideratzea eskatzen dugu, hirugarren herrialdeen aurrean. Oso une kritikoan gaude. Finantziazioa Europan konektibitatea hobetzera eta energiaren prezioak hobetzera bideratu behar dela uste dugu, gure jendeak energia merkeagoa eta konexio onak merezi dituelako", gaineratu du jeltzaleak.

Jorgensen eta Tzitzikostas elkarrekin agertu dira  Europako Parlamentuko garraio eta industria, ikerketa eta energia batzordeetako eurodiputatuen aurrean, garraio- eta energia-azpiegituren garapena bultzatzeko, botila-lepoak kentzeko, mugaz gaindiko konexioak hobetzeko, lehiakortasuna bultzatzeko eta ekonomia jasangarrirako trantsizioa bultzatzeko proposamen berriaren edukia aurkezteko. Proposamen horretatik 34.000 milioi inguru garraiorako proposatzen dira.

Tzitzikostasek konpromisoa hartu du abian diren proiektu guztiak babesteko eta botila lepoak askatzeko, bereziki mugaz gaindiko loturetan. Komisarioak 2030. urtea aipatu du mugaz gaindiko tarteak osatzeko "funtsezko data" gisa. Aurkezpena bat etorri da Europar Batasunaren ekintza-plan berri baten argitalpenarekin, abiadura handiko trenbide-sarea Europar Batasunean azkarrago hedatzeko eta erregai berriztagarrietan eta gutxiago kutsatzen dutenetan inbertsioak bultzatzeko abiaziorako eta itsasorako.

Planak 2040. urtea finkatzen du beranduenez amaiera-data gisa, eta helburua Europako sare azkarragoa, elkarreragingarriagoa eta hobeto konektatua lortzea da, Paris eta Madril artean 6 orduko bidaia eginez Euskadi zeharkatuko duen Atlantikoko trenbide-korridorean zehar. Bruselak dio mugaz gaindiko botila-lepoak, hala nola Irun-Hendaiakoa, kendu egin behar direla, 2027rako ezarriko diren epe lotesleen bidez, eta abiadura handiagoak lortzeko aukerak identifikatuz, baita 250 km/h-tik gorakoak ere, ekonomikoki bideragarria denean.

Gainera, finantzaketa-estrategia koordinatua planteatzen du estatu kideekin, industriarekin eta finantza-erakundeekin, eta inbertsio pribatuetarako baldintzak hobetzea, arau-ingurune erakargarriago baten bidez eta txartelak eta erreserbak saltzeko mugaz gaindiko sistemak hobetuz. Adibidez, hainbat operadoreren bidaia konbinatuetarako txartelen erosketa erraztea.

"Paperean idatzita ondo ikusten da. Atzerapen gehiegi dituen eta Europarekin konektatzeko erabakigarria den trenbide-sarearen garapena bizkortzea den guztia positiboa izango da. Baina inbertsio gehiago behar ditugu konexioetan, bai eta aurrekontu handiagoa ere. Europako Batzordeak dio planifikatuta dagoen sarea amaitzeak 345.000 milioi euroko kostua izango duela, eta abiadura azkarragoetan funtzionatzea nahi badugu, 250 km/h-tik gorako abiadurekin, 546.000 milioi inguru 2050erako. Beraz, bi gauza beharko ditugu: inbertsioak eta estatu kideen aldetik  proiektua bultzatzeko borondate politikoa".