Eusko Jaurlaritzak Gizarte Segurantzaren eta Eskola Aseguruaren kotizazio gabeko prestazioak kudeatuko ditu

Lehendakariak gaur arratsaldean iragarri du Euskadik Gizarte Segurantzaren eta Eskola Aseguruaren kotizazio gabeko prestazioak kudeatuko dituela. Horrez gain, bere gain hartuko ditu Itsas Salbamenduko eskumenak eta laneko segurtasun- eta osasun-arloko funtzioak eta zerbitzuak gehitzeko zeregina, Barakaldoko Makineria Egiaztatzeko Zentro Nazionala (CNVM) eskualdatzearen bidez. Imanol Pradalesek espero du akordio hori urteko azken hiruhileko Transferentzien Batzorde Mistoan gauzatzea, eta, horretarako, hitzartutakoa betetzeko "lidergoa" eta "barne-exijentziarik handiena" eskatu dio Pedro Sánchezi.

Garrantzitsua da, halaber, Talgo enpresak Euskadin duen jarduerari eta enpleguari eusteko akordioa.  Izan ere, Eusko Jaurlaritzak eta Espainiako Gobernuak SEPIren parte-hartzea bideratu dute, euskal partzuergoaren eragiketa bideragarria izan dadin, eta, horrela, enpresaren jarduerari eta enpleguari eusteko.

Imanol Pradalesek, Espainiako Gobernuko presidente Pedro Sánchezekin batera, EAEko XIII. legegintzaldia hastean bi gobernuen artean ezarritako Lankidetza Iraunkorreko Aldebiko Batzordearen bigarren bilera zuzendu du gaur arratsaldean Madrilen. Topaketan, lehendakariarekin batera, lehendakariorde bigarren eta Ekonomia, Lan eta Enpleguko sailburu Mikel Torres eta Gobernantza, Administrazio Digital eta Autogobernuko sailburu eta Eusko Jaurlaritzako bozeramaile Maria Ubarretxena izan dira, besteak beste.  

Bilerak hiru orduko iraupena izan du, eta baliagarria izan da, lehendakariaren hitzetan, Gizarte Segurantzaren erregimen ekonomikoaren kudeaketaren "atea irekitzeko"; izan ere, ate hori "erabat itxita egon da 46 giltzarraporekin,arlo horretan Autonomia Estatutua bete gabe geratu den urte bakoitzeko bat". 

"Datozen hilabeteak erabakigarriak izango dira hasierako akordio hori gauzatzeko eta negoziazio-mahaiaren gainean jarraitzen duten oztopo eta erresistentzia politikoak kentzeko", adierazi du lehendakariak, eta beharrezkotzat jo du Euskadi "Estatuko istiluen" baldintzapean ez egotea. “Seriotasun eta ikuspegi-maila handiagoa behar dugu”, adierazi du.

Izan ere, gaur arratsaldean euskal autogobernuaren arloan lortutako aurrerapenak gorabehera, Imanol Pradalesek uste du ez datozela bat "2024ko azaroan adostu genituen helburuekin". "Akordioak betetzeko daude. Hori dela eta, adostutakoa beteko dela bermatzeko barne-exijentziarik handiena eskatu diot Espainiako Gobernuko presidenteari. Borondate politikoa duela aitortzen dut, baina bere Gobernuan lidergo eta koordinazio handiagoa izateko eskatu behar da, aurkitzen ari garen oztopo administratiboak eta erresistentzia politikoak desagertzeko", azpimarratu du. Laburbiltzeko, honako hau adierazi du: “jarri ordena. Erritmoa bizitu eta edukietan aurrera egin behar dugu itundutako egutegia betetzeko”.

Hiru akordio

Aldebiko Batzordeak honako gai hauek landu ditu gaur arratsaldean: autogobenua eta transferentziak; migrazioaren kudeaketa; industriaren deskarbonizazioa eta sare elektrikoetan inbertitzeko programa; Euskadiko konektibitatea; Europako MRR Funtsen berresleipena; Makroeskualde Atlantikoa; eta euskararen ofizialtasuna Europan.

Lehenengo puntuari dagokionez, Euskadik bere gain hartuko du Gizarte Segurantzaren eta Eskola Aseguruaren kotizazio gabeko prestazioen kudeaketa. Ildo horretan, kotizazio gabeko familia-prestazioen eta jaiotzagatiko sorospen bereziaren izapidetzea, aitorpena, ordainketa, ikuskapena, kontrola eta zehatzeko ahala hartuko ditu bere gain, honako arlo hauetan: ardurapeko seme-alaba adingabeagatiko esleipen ekonomikoa; jaiotzagatiko edo adopzioagatiko prestazio ekonomikoa; erditze edo adopzio anizkoitzagatiko prestazio ekonomikoa; eta jaiotzagatiko kotizazio gabeko sorospen berezia.

Eskola Aseguruari dagokionez, Euskadik bazuen aseguru horren ondoriozko osasun-laguntzaren eskumena. Orain beste urrats bat egin du, eta kudeaketa integralerako gaitasuna lortu da.

Era berean, Imanol Pradales Itsas Salbamenduko eskumena itxita itzuliko da etxera. Horren arabera, Euskadik bere gain hartuko ditu euskal itsasertzeko barneko eta lurraldeko uretako bilaketa-, erreskate- eta salbamendu-zerbitzuen plangintza, koordinazioa eta prestazioa, salbamenduagatiko tasen eskakizuna eta zehatzeko ahalmena. Horri esker, arreta zuzenagoa eta hurbilagoa eskainiko zaie arrantzaleen, nabigatzaileen, turisten eta itsasoko langileen segurtasunari eta babesari, itsas salbamendua segurtasun publikoaren euskal sisteman txertatuko baita.

Barakaldoko CNVMaren inguruko akordioari dagokionez, Euskadik OSALANek betetzen zituen funtzioak handituko ditu, baita OSALANen gaitasun teknikoa handituko duten egiaztapen-instalazioak ere.

Aireportuak

Lehendakariak iragarri du, halaber, negoziazioak hasiko direla Euskadirentzat oso garrantzitsua den transferentzia bat lortzeko. Horrela, aireportu-azpiegituren azpibatzorde bat sortzea adostu da, Euskadin dauden interes orokorreko aireportuen kudeaketan, konektibitatean eta lehiakortasunean Euskal erakundeek parte hartzeko bideragarritasuna eta negoziazio-formulak aztertzeko. Azpibatzorde horren lanen emaitzen berri emango zaio Bitariko Batzordeari, gehienez ere 4 hilabeteko epean.

Bilera amaitzeko, besteak beste, aurrerapenak egin dira MRR Europako Funtsen inbertsioen eta berresleipenaren arloan. Espainiako Gobernuak oso positibotzat jo du Eusko Jaurlaritzak aurkeztutako proposamena, eta MRR funtsak berresleitzeko hainbat inbertsio kontuan hartzeko eta lehenesteko konpromisoa hartu du. Irailean berariazko bilera bat egingo da gai horiek lantzeko.

Sare elektrikoei dagokienez, Imanol Pradalesek aurreratu du Espainiako Gobernuak bere gain hartu duela sare elektrikoetan inbertitzeko egutegia, euskal industriak planteatutako beharrei erantzun ahal izateko. Ildo horretan, plangintza elektriko berriak lehentasuna emango die industriaren beharrei beste proiektu batzuen aldean; lehentasuna emango zaio industriari garraio- eta banaketa-sareetan inbertsioak egiteko orduan; eta sare elektriko alienatuetan inbertitzeko gehieneko mugak handituko dira industria-eskari berriekin.

Azkenik, Europar Batasunean euskararen ofizialtasuna lortzeari dagokionez, Imanol Pradalesek gai hori ostiral honetan bilduko den EBko Gai Orokorren Kontseiluaren agendan mantentzeko eta bide diplomatikotik lan egiten jarraitzeko eskatu dio Pedro Sanchezi. Bestalde, Makroeskualde Atlantikoari dagokionez, gai hori Danimarkako presidentetzaren barruan agendan sartzea eta Kontseiluaren datorren urriko bileran lantzea erabaki da.

Iturria: Irekia