Europako Garraio komisarioak Europako Batasuneko agintariek mugaz gaindiko azpiegiturei ematen dieten babesa eman du ezagutzera, besteak beste, Euskal Y trenbidea. Europako Itun Berdearen esparruan, Adina Valalek uste du horrelako inbertsioak "mugikortasun jasangarri eta adimendun baten eragile" direla, "Eraginkortasuna hobetuz eta garraio-sistemaren desorekari lagunduz"
Europako Kontuen Auzitegiak atzerapen gehiago saihesteko egin berri duen txostenarekin bat etorriz, Batzordeak oinarrizko sarea 2030ean amaitzeko helburua babesten du, "RTE-Tko inbertsioek, oro har, sareko benetako onurak sor ditzaten".
Adierazpen horiek jasotzen dira Izaskun Bilbao Barandica Europako Parlamentuko diputatu jeltzaleak Europaz gaindiko oinarrizko garraio-sarean (TEN-T ingelesezko siglengatik) lehenetsi beharreko proiektuak gauzatzeko atzerapenei buruz idatzitako galdera bati eman zaion erantzunean. Horien artean dago Euskal Y trenbidea, funtsezko jotzen delako gure mugaz haraindiko eremuan sortzen diren botila-lepo jakin batzuetan pilaketa desegiteko. "Horiek dira, eurodiputatu jeltzaleak bere galderan azaldu duenez, isurien kontzentrazioaren erantzuleak Batasuneko gune oso zehatzetan, isurien gehikuntza orokorrean, eta galera ekonomikoen erantzuleak ere bai, urtero gutxi gora behera Batasuneko BPGaren %1a egiten dutenak".
Arrazoi horiengatik, Izaskun Bilbao Barandicak uste zuen inbertsio horiek "lehen mailako tresna direla klima-aldaketari buruzko Europako politiketan eta intermodalitatea sustatzeko, eta, Kontuen Europako Auzitegiak bere txostenean egin bezala, deitoratu egiten zituen "estatu batzuek beren inbertsio-konpromisoak sistematikoki ez betetzearen ondorioz gertatu diren atzerapenak ". Hori dela eta, "Batzorde berriak Itun Berdeari ematen dion garrantzia ikusita, eurodiputatuak Batzordeak arazo hori zuzentzeko abian jarriko dituen estrategiei buruz galdetu du.
Komisarioak aipatu duenez, estatuek inbertsio-helburuak bete dituzten zenbait kasutan, "Batzordeak oinarrizko sarea 2030ean amaitzeko helburua babesten du, RTE-Tko inbertsioek, oro har, sareko benetako onurak sor ditzaten. RTE-Taren uneko berrikuspenak orain arteko lorpenak ebaluatuko ditu, arazoak identifikatuko ditu eta ondorioak aterako ditu, bereziki sarea gutxiago doitzeko edo EBko tresnak indartzeko beharrari ekiteko. Europako Itun Berdearen esparruan, RTE-Tak mugikortasun jasangarri eta adimendunaren motor gisa duen eginkizuna indartuko da, eraginkortasuna hobetuz eta garraio-sistemaren desorekari lagunduz".
Europako Parlamentuko diputatu andre Izaskun Bilbao Barandicak berretsi duenez, garraioko komisarioak bidalitako informazioaren arabera, "Euskal Y trenbide amaitzea lehentasuna da Europar Batasunarentzat. Bruselak azpiegitura hori babesten jarraituko du, eta, gainera, aldaketa klimatikoaren aurkako borrokan funtsezko pieza dela uste du. Horrelako azpiegiturak beharrezkoak dira "Green Deal europarra" izeneko "akordio berdea" garatzeko. Ibilbide-orri bat da, Batasuna garapen jasangarriaren munduko erreferente bihur dadin eta karbono-isurketen ekonomia zirkular eta neutroranzko trantsizioa bideratzeko. Estrategia horretan, Euskal Y trenbidea bat dator, Biriatuko pasabidean pilaketak saihestuko dituelako, garraiobideak konbinatzea ahalbidetuko duelako eta pertsonen eta salgaien mugimenduak deskarbonizatzen lagunduko duelako. Gainera, inbertsio antiziklikoa da, krisi-garaian zuzeneko eta zeharkako enplegua ematen duena. Bruselak berriro gogorarazi du Europa osorako proiektu garrantzitsua dela".